นวดแผนไทย




เส้นประทานสิบ
1. เส้นอิทา 2. เส้นปิงคลา
เริ่มต้นจากใต้สะดือ 2 นิ้ว ด้านซ้าย 1 นิ้วมือ แล่น ลงไปบริเวณหัวเหน่าลงไปต้นขาซ้าย ด้านในค่อนไปทางด้านหลัง ถึงหัวเข่า เเล้วเลี้ยวขึ้นไปเเนบข้างกระดูกสันหลังด้านซ้าย ขึ้นไปบนศีรษะ เเล้วกลับลงมาสิ้นสุดที่ข้างจมูกซ้าย

ลมประจำเส้นคือ

1.1 ลมจันทะกะลา (ลมประกัง ลมสรรนิบาต)
  • อาการคือ ปวดหัวมาก ตามืดมัว ชัก ปากเบี้ยว เสียวหน้าตา เจ็บสันหลัง
  • สาเหตุ เกิดเพื่อกำเดาเเละปิตตะระคนกัน
  • เวลา มักจับตอนเย็น ถ้าเป็นถึง 7 วันถึงแก่ชีวิตได้

  • (ให้ตัวร้อนเเละกลับเย็น มักจับวันพฤหัสตอนเย็น-กลางคืน)

    • (ลมประกัง อาการคือ ปวดหัวมาก ตัวร้อน วิงเวียน)

    1.2 ลมพหิตวาต
  • อาการคือ เซื่องซึม สลบ คล้ายถูกงูลายสาบกัด งูทับทากัด

    • 1.3 ลมสัตตวาต
  • อาการคือ ให้มือสั่น ตีนสั่น
  • สาเหตุ บริโภคอาหารวันละ 4-5 เวลา

    • 1.4 ลมจับโปง
  • อาการ ปวดหัวเข่า

    		• เริ่มต้นจากใต้สะดือ 2 นิ้ว ด้านขวา 1 นิ้วมือ เเล่นลงไปบริเวณหัวเหน่าลงไปต้นขาขวาด้านใน ค่อนไปด้านหลังถึงหัวเข่า เเล้วเลี้ยวขึ้นไปเเนบข้างกระดูกสันหลังด้านขวา ขึ้นไปบนศีรษะ เเล้วกลับลงมา เส้นสิบกับการเกิดโรค

    ลมประจำเส้นคือ

    2.1 ลม สูรย์กาลา (ศุญทะกะลา)
    2.2 ลมปะกัง
  • อาการคือ หน้าตาเเดง ปวดหัวตอนเช้าถึงเที่ยง ปวดหัวมาก ชัก ปากเอียง คัดจมูก น้ำมูกไหล จาม เจ็บตา น้ำตาไหล

  • มักจับวันพฤหัส ห้ามกินของมันของเย็นเกินไป

    • 2.3 ลมพหิ
  • อาการคือ สลบไม่รู้ตัว ไม่พูดจา คล้ายถูกงูกัด

    • 2.4 รัตนาวาต
  • อาการคือ เมื่อยล้า ขัดทั่วทุกเเห่ง เพราะกินอาหารจำเจ เมื่อจะเป็นให้เเสบไส้พุง อยากอาหารเเละของสดคาว
    • 3. เส้นสุมนา 4. เส้นกาลทารี
    เริ่มจากเหนือสะดือ 2 นิ้ว เเล่นขึ้นไปภายในอก ผ่านลำคอขึ้นไปสิ้นสุดที่โคนลิ้น

    ลมประจำเส้นคือ

    3.1 ลมชิวหาสดมภ์
  • อาการคือ ลิ้นกระด้างคางเเข็ง เซื่องซึม เจรจามิได้

    • 3.2 ลมดาลตะคุณ (ลมมหาอัศดมภ์)
  • อาการคือ จุกอก เอ็นเป็นลำจับหัวใจ

  • มักจับวันอาทิตย์

    • 3.3 ลมทะกรน
  • อาการคือ ดวงจิตระส่ำระส่าย

    • 3.4 ลมบาทจิตต์
  • อาการคือ เคลิบเคลิ้ม พูดติดขัด หลงลืม เเน่นอก อาเจียนเป็นลมเปล่า หนาวร้อน ต้องฝืนกินอาหาร จะขย้อนออก

    		•  เริ่มต้นที่เหนือสะดือ 1 นิ้วมือ เเล้วเเตกออกเป็น 4 เส้น 2 เส้นบนเเล่นขึ้นไปผ่าน ข้างชายโครง ผ่านสะบักใน ไปยังเเขนทั้ง 2 ข้าง ลงไปที่ข้อมือตลอดถึงนิ้วมือทั้งสิบ 2เส้นล่าง เเล่นลงไปบริเวณต้นขาด้านใน ผ่านหน้าเเข้งด้านในทั้ง 2 ข้าง ลงไปที่ข้อเท้า ตลอดถึงนิ้วเท้าทั้งสิบ

    ลมประจำเส้นคือ

    ไม่ระบุชื่่อ บางตำรา เรียก ลม หัสรังษี
  • อาการคือ เหน็บชาทั้งตัว เจ็บเย็นสะท้าน

  • สาเหตุ กินอาหารผิดสำแดง หรือ ของเเสลง ได้เเก่ ขนมจีน ข้าวเหนียว ถั่ว

    		•
    5. เส้นสหัสรังษี (รากตาซ้าย) 6. เส้นทวารี (รากตาขวา)
    เริ่มต้นจากข้างสะดือซ้าย 3 นิ้วมือ เเล่นลงไปบริเวณต้นขาซ้ายด้านใน ผ่าน หน้าเเข้งด้านใน โคนนิ้วเท้าซ้ายทั้งห้า เเล้วย้อนผ่านขอบฝ่าเท้าด้านนอกขึ้นมายังหน้าเเข้งด้านนอก ต้นขาด้านนอกไปชายโครง หัวนมซ้าย เเล้วเเล่นเข้าไปใต้คาง ขึ้นไปสิ้นสุดที่ตาข้างซ้าย

    ลมประจำเส้นคือ

    ลมอัคนิวาตคุณ(ลมจักขุนิวาต)
  • อาการคือ เจ็บกระบอกตา วิงเวียน ตาพร่า ลืมตา ไม่ได้

  • สาเหตุ กินของมันของหวาน

  • เวลา มักจับวันศุกร์

    		•  เริ่มต้นจากข้างสะดือด้านขวา 3 นิ้วมือ เเล่นลงไปบริเวณต้นขาขวาด้านใน ผ่านหน้าเเข้งด้านใน ขอบฝ่าเท้าด้านในโคนนิ้วเท้าขวา ทั้งห้า เเล้วย้อนผ่านขอบฝ่าเท้าด้านนอก ขึ้นมายังหน้าเเข้งด้านนอก ต้นขาด้านนอก ไปชายโครงหัวนมขวา เเล้วเเล่นเข้าไปใต้คาง ขึ้นไปสิ้นสุดที่ตาขวา

    ลมประจำเส้นคือ

    ลมทิพจักขุขวา (จักษุ)
  • อาการคือ เจ็บกระบอกตา วิงเวียน ตาพร่า ลืมตาไม่ได้ อาจเป็นทั้ง 2 ข้าง หรือข้างขวา ข้างเดียว

    • ลมปัตฆาต
  • อาการคือ เกิดจากเส้นทวารีพิการเรื้อรัง บังเกิด

  • สาเหตุ กินน้ำมะพร้าว อันมันหวาน เเละมีกามสังโยค

  • เวลา วันอังคาร

    		•
    7. เส้นจันทภูสัง (ลาวุสัง) (รากหูซ้าย) 8. เส้นรุชำ(รุทัง, อุรังกะ) (รากหูขวา)
    เริ่มต้นจากข้างสะดือด้านซ้าย 4 นิ้วมือ เเล่นผ่านราวนมซ้าย ผ่านด้านข้างของคอ ขึ้นไปสิ้นสุดที่หูขวา เส้นสิบกับการเกิดโรค

    ลมประจำเส้นคือ

    ลมคะพาหุ
  • อาการ หูตึง ลมออกจากหู

  • สาเหตุ อาบน้ำมาก ให้วิงเวียน จึงเป็นเเล

  • เวลา มักจับวันพุธ

    		•  เริ่มต้นจากข้างสะดือด้านขวา 4 นิ้วมือ เเล่นผ่านราวนมขวา ผ่านด้านข้างของคอ ไปสิ้นสุดที่หูขวา

    ลมประจำเส้นคือ

    ลมคะพาหุ
  • อาการ หูตึง ลมออกจากหู

  • สาเหตุ กินน้ำมะพร้าว(แก่) ของอันมัน มักให้เจ็บท้องนัก มักจับวันอังคาร บางตำราบอกว่า

  • เวลา มักจับวันอังคาร

    		•
    9. เส้นสุขุมัง (นันทะกะหวัด) 10. เส้นสิกขิณี (คิชฌะ)
    เริ่มต้นจากใต้สะดือ 3 นิ้วมือ เยื้องซ้ายเล็กน้อย เเล่นไปยังทวารหนัก

    ลมประจำเส้นคือ

    ไม่ระบุชื่อลม
  • อาการ ให้ตึงทวาร อึดอัดแน่นท้อง

    • ลมปัตฆาต
  • สาเหตุ กินอาหารโอชะมันจัด ทำให้ตึงทวาร เจ็บท้อง ราวท้องจะเเตก กินอาหารเเม้น้อยก็คับท้อง ขัดอุจจาระ บางทีก็ลงไปเปล่า

  • เวลา มักจับวันอาทิตย์

    		•  เริ่มต้นจากใต้สะดือ 3 นิ้วมือ เยื้องขวาเล็กน้อย เเล่นไปยังทวารเบา

    ลมประจำเส้นคือ

    ลมราทยักษ์ (กุจฉิสยาวาตา)
  • อาการคือ เสียดสีข้างทั้งสอง ขัดเบา ปัสสาวะขุ่น เจ็บหัวเหน่าลงท้อง ท้องขึ้น พะอืดพะอมท้อง

  • สาเหตุ ผู้ชายบังเกิดในองคชาติ เป็นเพื่อกามราคะนั้นหน่วงเอ็น ทำให้ปัสสาวะหยดย้อย หนองใน เป็นอุปะทมไส้ด้วน ไส้ลาม ผู้หญิงเป็นเพื่อโลหิตหรือเอ็นในมดลูกพิการ เรียกว่าลมกามทุจริต เจ็บท้อง สีข้างสะเอว เเล้วเเล่นเข้าไปในท้อง เเล้วลงมารั้งหัวเข่าทั้งสองข้าง

    		•